Evde Etil Alkol Yapımı - İçkilerin Hammaddesi Etil Alkol Nasıl Yapılır?

Evde etil alkol yapımı için şeker, su, maya, fermantasyon kabı, hava kilidi, distilasyon ünitesi ve ideal fermantasyon koşulları gereklidir. 

Evde Etil Alkol Yapımı

Küçük ama etkili bir facebook grubumuz var. Bizlerle fikir alışverişinde bulunmak isterseniz grubumuza katılabilirsiniz. Etil alkol hakkında daha fazla teknik bilgi için ETİL ALKOL başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz. 

Evde Etil Alkol Yapım Malzemeleri

Etil alkol yapımında malzemelerin doğru kullanılması elde edilecek etil alkolün miktarını ve kalitesini belirler.

Şeker

Rafine şeker, şeker içeren bitkiler, şeker ikamesi şuruplar ve meyve özleri kullanılarak etil alkol üretilebilir. Kullanılacak olan şeker ve şeker içeren hammaddenin içerdiği şeker miktarına göre alkol oluşur. Alkol oluşumun için mayanın şekeri işlemesi gerekir. Yeterli miktarda şeker olmaması durumunda düşük miktarda alkol oluşur. Rafine şeker kullanılarak alkol üretimi yapıldığında koşullar ve miktarlar net olarak ölçülebildiği için elde edilecek alkol miktarı kolaylıkla hesaplanabilir.

Taze meyve kullanılarak alkol yapılması durumunda meyvenin içerdiği şeker ve su miktarı kontrol edilebilir olmadığı için eklenecek maya miktarı ve elde edilecek alkol değeri/miktarı net olarak hesaplanamaz. Örneğin şarap yapımında kullanılacak olan üzümler ezildikten sonra hidrometre ile ölçüm yapılarak yaklaşık şeker değeri tespit edilmeye çalışılır ancak karışımın viskozitesi gereği yeteri kadar akışkan olmadığı için homojen olmayan bir kesitten yaklaşık değer alınabilir. Taze meyve kullanılarak alkol yapılmak istendiğinde ayrıca rafine şeker yada meyve özü eklenmesi gerekir.

Şeker ikamesi olan şuruplar kullanılarak da etil alkol üretilebilir. Şeker şurubu, mısır şurubu, fruktoz şurubu ve agave şurubu gibi şeker ikamesi olan şuruplar kullanılarak etil alkol üretilebilir. Şeker ikamesi şuruplarla etil alkol üretilmesi durumunda hesaplama, rafine şekerden %20 oranında fazla olmalıdır. 10 kg rafine şeker yerine 12 kg şeker ikamesi şurup kullanılır.

Üzüm özü, keçiboynuzu özü, dut özü, incir özü, malt özü ve erik özü etil alkol üretimi için en çok kullanılan meyve özleridir. Meyve özleri meyve pekmezi değildir. Pekmez üretiminde meyveler kaynatılırken, meyve özleri kaynatılmaz ve kontrollü koşullarda ısıl işlem uygulanarak üretilir. Pekmez üretiminde ayrıca rafine şeker takviyesi yapılabilirken meyve özlerinde rafine şeker takviyesi yapılmaz. Meyve özleri kullanılarak yapılan etil alkollerde meyve aroması hissedilir seviyede nihai ürüne geçer. Evde etil alkol yapımı için 10 kg rafine şeker yerine 13 kg meyve özü kullanılabilir.

Su

Evde etil alkol yapımında en azından yumuşak su olarak tanımlanan 0-17 katı madde içeriğine sahip su kullanılmalıdır ancak en ideal olan su türü distile sudur. Distile su besin ve mineral açısından yeterli değildir ancak katı madde içeriği sıfır olduğu için en yüksek verimin alındığı su türüdür. Distile su yani diğer adıyla saf suyun içinde mineral, tuz, kireç ve diğer suya ilişkin bileşenler olmadığı gibi zararlı bakteri ve fermantasyonu negatif etkileyecek diğer bileşenler de yoktur.

Evde etil alkol yapımı için kullanılacak suyun TDS metre ölçümündeki katı madde oranı 0 - 17 aralığında olmalıdır. TDS metre ölçümünde katı madde oranı 0 - 17 aralığında olan sular yumuşak su sınıfındadır. Kireç, mikroorganizma, tuz ve diğer su içeriklerinin en düşük olduğu sular bu aralıktadır. Katı madde oranı 17 - 60 aralığında olan sular orta sertlik sınıfındaki sulardır, 60 ve daha yüksek değerdeki sular sert sulardır ve içilmesi uygun değildir. Örneğin deniz suyunun değeri 10.000 ve üzerindedir.

TDS toplam çözünmüş katı anlamına gelir ve sudaki çözünmüş maddelerin toplam konsantrasyonunu temsil eder. TDS, inorganik tuzların yanı sıra az miktarda organik maddeden oluşur. Suda bulunabilen yaygın inorganik tuzlar arasında tümü katyon olan kalsiyum, magnezyum, potasyum ve sodyum ile tümü anyon olan karbonatlar, nitratlar, bikarbonatlar, klorürler ve sülfatlar bulunur. Katyonlar pozitif yüklü iyonlardır ve anyonlar negatif yüklü iyonlardır. Bu konu hakkında detaylı bilgi edinmek için TDS VE PH başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz. 

Çeşme suyuyla, kuyu suyuyla, filtresi dört ay ve üzerinde değiştirilmemiş arıtma suyuyla evde etil alkol yapımı başarısız sonuçlar verir. Su fabrikası yoktur, dolum tesisi vardır, arıtma tesisi vardır, analiz laboratuvarı vardır ve nihai kullanıcı vardır. Nihai kullanıcıların her zaman TDS metre ile ölçüm ve analiz imkanları yoktur. Suyun içindeki katı madde riskini bertaraf etmek için yapılması gereken en kolay, pratik ve verimi arttıracak yöntem suyun distile edilerek saflaştırılmasıdır.

Fermantasyon Kabı

Evde etil alkol yapımı, fermantasyon kabında yani fermantasyon ünitesinde gerçekleşir. Fermantasyon kabı etil alkol için ana rahmi gibidir. Kusursuz olmalıdır, hava teması olmamalıdır, hareket ettirilmemelidir, gece gündüz arası ısı değişimi asgari seviyede olmalıdır, harici bakteri içermemelidir, ilave yada eksiltme yapılmamalıdır, oksijen girişi olmamalıdır ve karbondioksit yani hava çıkışı kusursuz olmalıdır.

Fermantasyon ünitesinin kolay temizlenebilir olması, maişenin kolay tahliye edilebilir olması ve hava kilidiyle tam yalıtım için uyumlu olması gerekir.

Hava Kilidi

Fermantasyon ünitesi alkolün doğduğu oluşum merkezidir ve kesinlikle hayayla yani oksijen girişiyle kirletilmemelidir ancak ünite içinde oluşan karbondioksitin hava girişi olmadan dışarı atılması gerekir. Fermantasyon ünitesi bu bağlamda kusursuz yalıtıma sahip olsa da bu sürecin asıl koordinatörü hava kilidir.

Distilasyon Ünitesi

Fermantasyon süresinde maişe içinde oluşan alkol ve diğer yan ürünler ayrımsal damıtma işlemiyle ayrılabilir. Ayrımsal damıtma işlemi distilasyon ünitesiyle yapılabilir. Distilasyon ünitesi evde etil alkol yapımı alanında imbik olarakda adlandırılır. Fermantasyon sonunda maişe içinde oluşan alkol ve yan ürünlerin farklı kaynama noktaları vardır. Ayrımsal damıtma yapılırken her bir bileşen kendi kaynama noktasına geldiğinde buharlaşarak karışımdan ayrılır. Örneğin maişe içinde oluşan metil alkol 68 dereceden 77 dereceye kadar distilasyon ünitesinden ayrılır. 78 derece ve sonrasında etil alkol buharlaşmaya başlar ve maişeden ayrışır. Distilasyon ünitesi hakkında detaylı bilgi için DAMITMA CİHAZI başlıklı yazıyı okuyabilirsiniz. 

İdeal Fermantasyon Koşulları

Evde etil alkol yapımı için maişenin ideal koşulları; mayanın çalışabileceği ısının sabitlenmesi, hijyen, hava yalıtımının tam olarak sağlanması ve hava kilidinin kusursuz çalışmasıdır. Bu dört ana etken ideal fermantasyonun gerçekleşip gerçekleşmemesine sebep olur. Fermantasyon için ideal ısı 19 - 21 derece aralığıdır. Özel geliştirilmiş kültür mayaları bu ısının altında yada üzerinde çalışabilir ama genellikle fermantasyonda kullanılan mayalar bu aralıkta çalışır. Fermantasyon süresi, 14 gün ile 21 gün arasında devam edebilir. Bu süre içinde en büyük ısı değişimi gece - gündüz arasındaki farktan kaynaklanır. Hava sıcaklığının yüksek olduğu yaz günlerinde maişenin dış destekle soğutularak muhafaza edilmesi gerekirken havanın soğuk olduğu kış günlerinde maişenin dış destekle ısıtılarak muhafaza edilmesi gerekir.

Maişenin soğutulması için serin bir ortamda muhafaza edilmesi gerekir böylece fermantasyon kabı içindeki ısının düşmesi sağlanabilir. Eğer ortam serin değil sıcaksa ikinci alternatif olarak maişe su dolu bir leğende olmalı suyun ısısı kontrol edilerek su soğutulmadır. Maişenin ısıtılması gereken soğuk kış günlerinde de aynı şekilde su dolu bir leğende su ısıtılarak ideal ısı sağlanmalıdır.

Evde alkol yapımı için hijyen sağlanamaması durumunda maişe içinde alkol oluşumu sekteye uğrar ve zararlı bakteriler nedeniyle verim alınamaz. Örneğin, fermantasyon kabının içinde küf varken maişe kurulması durumunda küf bakterileri çoğalarak mayanın çalışmasına engel olur ve alkol oluşumunu engeller ve maişenin bozulmasına neden olur. Bu durum özellikle fermente içkiler için çok büyük risk teşkil eder.

Evde Etil Alkol Yapımının Aşamaları

Evde etil alkol yapım aşamaları maişenin hazırlanması, fermantasyon ve distilasyon yani damıtma olmak üzere üç kademelidir.

Evde Etil Alkol Yapımı - Maişe Hazırlanması

Evde etil alkol yapımı genellikle 20 litrelik üniteler kullanılarak yapılır. 20 litre maişle için gerekli malzemeler; 5 Kg rafine toz şeker, 17 litre distile su (distile su yoksa hazır içme suyu) ve 20 gr maya.

Maişe kurulumu için öncelikle şekerin eritilerek şerbet kıvamına getirilmesi gerekir. Şerbet kıvamına getirilen şekerin tortu yada parçacık kalmayacak şekilde tam olarak eritilmesi gerekir. Şerbet hazırlanırken karışımının ısıtılması işlemi kolaylaştırır. Sonrasında şerbet fermantasyon ünitesine alınır ve toplamda 20 litre olacak şekilde üzerine su ilave edilir. Maişenin ısısı 20 dereceye gelene kadar soğutulur ve 20 gr maya eklenir. Maya hem uyandırılıp eklenebilir hemde direk olarak maişenin içine ilave edilebilir. Fermantasyon ünitesi kapatılarak tam yalıtım sağlanır ve hava kilidi takılarak fermantasyona bırakılır.

Evde Etil Alkol Yapımı - Fermantasyon

Hazırlanan maişeye hava kilidi takıldıktan yaklaşık olarak olarak iki saat sonra fermantasyon başlar. Fermantasyonun başlamasıyla birlikte hava çıkışı başlar. Hava çıkışı, hava kilidinden gözlemlenebilir, hava çıkışı hava kilidinde kabarcıklar şeklinde gözlemlenir.

İdeal fermantasyon koşullarının sağlanması durumunda 15 gün hava çıkışı devam eder. Eğer hava çıkışı 15 gün sonunda devam ediyorsa, hava çıkışı bitene kadar beklenmelidir çünkü hava çıkışı fermantasyonun devam ettiğini gösterir. Hava çıkışı tamamen bittikten sonra bir gün daha beklenmelidir, bir gün sonunda fermantasyon kabı açılarak maişe tahliye edilmelidir. Tahliye işleminde dipte kalan maya parçacıkları ve tortular alınmamalıdır. Bu işlem sonunda %10 - %15 aralığında etil alkol içeren karışım elde edilmiş olur.

Evde Etil Alkol Yapımı - Distilasyon

Evde etil alkol yapımının son aşaması distilasyon işlemi yani damıtmadır. Fermantasyon sonucu elde edilen alkollü karışımın içindeki etil alkol, ayrımsal damıtma yöntemiyle karışımdan ayrılır. Karışım distilasyon ünitesine alınır, ısı uygulanmaya başlar. Ayrımsal damıtma, karışımın içindeki bileşenlerin kaynama noktalarına göre önce buharlaştırılıp karışımından ayrılması sonrasında da yoğuşturularak tekrar sıvı forma dönüştürülerek sınıflandırılmasıdır.

Distilasyon işlemindeki en kritik ölçüm aracı termometredir. Termometre, kaynama noktalarına göre bileşenlerin ısılarının ölçülmesin sağlar. Termometrede sapma yada hata olması durumunda kaynama noktaları tam olarak ölçülemeyeceği için ayrıştırma işlemi doğru bir şekilde yapılamaz. Evde içki yapımında kullanılabilecek etil alkoller en az iki distile olmalıdır. İlk distilasyonda etil alkol ve fermantasyon sırasında oluşan yan ürünler maişeden ayrılır, ikinci distilasyonda etil alkol fermantasyon sırasında oluşan yan ürünlerden ayrılır ve gıdaya uygun hale gelir yani yiyecek ve içeceklerde kullanılabilir alkole dönüşür.

Evde Etil Alkol Yapımı - Birinci Distilasyon

Maişenin ilk distilasyonunda, etil alkol ve fermantasyon esnasında oluşan yan ürünlerin büyük bir kısmı maişeden ayrılır. 20 litrelik maişeden %10 ile %15 arasında etil alkol elde edilebilir. İlk distilasyonda yaklaşık olarak 2 - 3 litre kadar etil alkol elde edilir. Elde edilen bu alkol evsel yada tıbbi kullanım amaçlı etil alkoldür yani bu aşamada elde edilen alkol sadece hijyen ve temizlik amacıyla kullanılabilir. Evsel yada tıbbi amaçlı olan alkoller tek distile oldukları için, içeriklerinde metil alkol, asitler, esterler, asetat ve diğer yan ürünler bulunur.

Evde Etil Alkol Yapımı - İkinci Distilasyon

Evde etil alkol yapımı için son aşama ikinci distilasyondur. İkinci distilasyonda etil alkol içindeki yan ürünler büyük oranda ayrılır. İlk distilasyonda olduğu gibi ikinci distilasyonda da ısı değerine göre ayrımsal damıtma işlemi yapılmalıdır ancak ikinci distilasyonda elde edilen etil alkol, sınıflandırılarak ayrı ayrı muhafaza edilmelidir.

Tek distile etil alkol distilasyon ünitesine alınarak ısıtılmaya başlar. Isı değeri 68 ile 78 derece aralığındayken gelen sıvı varsa bu metil alkol demektir. Metil alkol yiyecek ve içeceklerde kullanılmaz, kolonya, dezenfektan veya hijyen amaçlı olarak kullanılabilir. Rafine şeker kullanılarak yapılan etil alkollerde metil alkol oluşma oranı eser miktarda olduğu için bu aşamada genellikle sıvı çıkışı gerçekleşmez.

78 derece ile 82 derece aralığında gerçekleşen sıvı çıkışı etil alkolün sıvı çıkışıdır. İkinci distilasyonda en çok bu ısı aralığında sıvı çıkışı gerçekleşir. 82,1 dereceden itibaren gerçekleşen sıvı çıkışı izopropil alkol riskinden dolayı farklı bir kapta muhafaza edilir. 82,1 derece ile 97 derece aralığında elde edilen alkol miktarı da çok düşük düşüktür.

78 derece ile 82 derece aralığında yaklaşık olarak 1,7 ile 2,5 litre aralığında gıdaya uygun yani evde içki yapımında kullanılabilecek etil alkol elde edilmiş olur. Elde edilen bu etil alkolle rakı, viski, cin, tekila, votka, likör ve diğer tüm distile alkollü içkiler yapılabilir.

Etil Alkol İçki Yapımı

Etil alkol kullanılarak tüm distile içkiler evde yapılabilir. Yapılması gereken etil alkolü aromalandırarak seyreltmektir. Doğru sıralama, doğru aromalandırma ve doğru muhafaza koşullarını uygulayarak tüm distile içkilerin evde yapılması mümkündür. EVDE RAKI YAPIMI, EVDE VİSKİ YAPIMI, EVDE VOTKA YAPIMI, EVDE CİN YAPIMI, EVDE TEKİLA YAPIMI yazılarından bu konular hakkında detaylı edinebilirsiniz. 

Evde etil alkol yapımı karmaşık değildir ve uygulanabilirdir. Hazır satılan içkilerdeki etil alkol kadar zararlıdır. Etil alkolün evde yapılmayıp hazır olarak temin edilmesi durumunda da en az bir defa daha distile edilerek gıdai alkole yani yiyecek ve içeceklerde kullanıma uygun alkole dönüştürülmesi gerekir. Hazır satılan alkollerin tamamı evsel kullanım amaçlı yada tıbbi kullanım amaçlı olarak üretildikleri için tek distiledir. Fabrika koşullarında endüstriyel amaçlı üretilen bu alkoller ikinci defa distile edilirse vergilendirmeye tabi olurlar.  

Bir Sonraki Yazı: Damıtma Cihazı - Etil Alkol İmbik Türleri ve Kullanımı